లిఖించుకో మళ్ళీ నీ తల రాతను నువ్వే

స్పృశించుకో  తిరిగి నీ జీవితాన్నీనువ్వే

మన జీవితమంతా సృష్టికర్త

ముందుగా రాసిపెట్టిన కవనమే అయినా

నీకోసం ఒక పుట నిలిచే ఉంటుంది

జ్ఞాపకాల గంధం లో సుమ పరిమళాలు వెదజల్లడానికో

అనుభవాల దారం లో దిష్టిపూసగా మిగలడానికో

ఏదైతేనేం నీ కోసం ఒక పుట ఉందిగా

నీకు రాసుకునే వీలుని ఇచ్చిందిగా

రక్తాన్ని మరిగించి ఆలోచనను కరిగించి

ఆవేశాన్ని పొంగించిన ఆ యుద్దాన్నే లిఖిస్తావో..

కారణమేదైనా నేను మనుషుల మరణానికి నాశక్తిని ధారబోసా అని పశ్చాత్తాపాన్ని అర్పణ చేస్తావో...

ఏదైతేనేం నీ కోసం ఒక పుట ఉందిగా

నీకు రాసుకునే వీలుని ఇచ్చిందిగా

కృతజ్ఞతని బహుమతిగా పొందిన

అమృత క్షణాలే రాస్తావో

అదే కృతజ్ఞతని అంజలిగా ఘటించిన

అద్భుత భావాలే రాస్తావో

ఏదైతేనేం నీకు ఒక పుట ఉందిగా

నీకు రాసుకునే వీలుని ఇచ్చిందిగా

మోసపోయిన కన్నీటి చాలులనే

కాగితపుపొలంపై దున్నుతావో

మోసం చెందిన అపరాధపు

జాలునే ప్రవహిస్తావో

గెలుపు కిరీటాలతో అలంకరిస్తావో

నల్లటి ఓటమి సిరాతో నింపుతావో

ఏదైతేనేం నీకు ఒక పుట ఉందిగా

నీకు రాసుకునే వీలుని ఇచ్చిందిగా

నీ జీవితానికి నమ్మకం ఇస్తావో

వేరొకరి బతుక్కు భరోసా ఇస్తావో

చిరునవ్వుల వర్ణ చిత్రాలే గీస్తావో

ధైర్యపు కిరణాలే ప్రసరిస్తావో

ఏదైతేనేం నీకు ఒక పుట ఉందిగా

నీకు రాసుకునే వీలుని ఇచ్చిందిగా

స్నేహపు రెక్కలు ఇచ్చి ఎగరమంటావో

మానవత్వపు గంధాలతో విరాజిల్లామంటావో

ఏదైతేనేం నీకు ఒక పుట ఉందిగా

నీకు రాసుకునే వీలుని ఇచ్చిందిగా

నిన్ను నిన్ను గా చూపించేది

నీకు మనిషితనం, మనసు ధనం అద్దేది

నీ బతుకును జీవితంగా చేసి

ప్రాణ చైతన్య పరిమళాన్నీ సృష్టించేది

ఒకే ఒక్క పుట...

ఎలా లిఖిస్తావో లిఖించుకో...

నుదుటి రేఖల కన్నా

చేతి గీతల కన్నా

శ్రామిక హుందాతనమే గొప్పదనే

సత్యంని చాటిచెప్పు...

నీకు రాసుకునే వీలుని ఇచ్చిందిగా

విశాలమైన హాలు .. పెద్ద డైనింగ్ టేబుల్, టేబుల్ నిండా రకరకాల వంటకాలు, టేబుల్ పై ప్లేట్లో అన్ని వడ్డించి నిశ్శబ్దంగా పక్కకు జరిగి వినయంగా నిలుచున్న పని మనిషి.

పైన మేడం మీధ నుంచి దిగి వచ్చాడు శంకర్ నారాయణ.

రావడం తోటి పనిమనిషి నమస్కారం చేసింది.

తల పంకిచి మెల్లగా  కుర్చీలో తినడానికి కూర్చున్నాడు శంకర్ నారాయణ.

“అయ్యా .. ఈరోజు పని అయిపోయింది, ఇంటికి వెల్లమంటారా..” అడిగింది.

వెళ్ళమన్నట్లు తలూపాడు.

పనిమనిషి మంగమ్మ నాలుగడుగులు వేసిందో లేదో, తింటున్న అన్నం పొలమారి, గట్టిగా దగ్గు వినిపించడంతో   వెనక్కి చూసింది.

అప్పటికే గుండె పట్టుకుని కింద పడిపోయాడు శంకర్ నారాయణ.

అని పిలుస్తూ శంకర్ నారాయణ నేను వచ్చి పడిపోయాడు అర్థమైంది శంకర్నారాయణ కూడిన నొప్పి వచ్చిందని మీకు

హడావిడిగా అంబులెన్స్ కి ఫోన్ చేసింది మంగమ్మ అంబులెన్స్ వచ్చి శంకర్ నారాయణ్ ని హాస్పిటల్ కి తీసుకెళ్ళింది గతంలోని ధనవంతుడైన శంకర్ నారాయణకి కార్పొరేట్ హాస్పిటల్ లో మంచి ట్రీట్మెంట్ త్వరగానే ఆరంభమైంది. శంకర్ నారాయణను ఐసీయూలో పెట్టారు. శంకర్ నాయన శరీరమంతా దాదాపు కదల్లేని స్థితిలో ఉంది. ఆలోచనలు విపరీతంగా ఉంది తెలియకుండానే శంకర్ నారాయణ తన గతం లోకి వెళ్ళిపోయాడు.

                                                                              ***

శంకర్ వయస్సు పన్నెండు సంవత్సరాలు ...

అన్నం తింటున్నాడు.  “మొత్తం కోడి గుడ్డు నాకే పెట్టమ్మా” కోపంగా అరిచాడు శంకర్

“అదేంటి రా అక్క కూడా ఉంది కదా.. మీరు ఇద్దరు చెరిసగం తినాలి బాబు..” వాళ్ళ అమ్మ సర్ది చెప్పింది.

“అక్క, ఆడపిల్ల కదా అక్క తినకున్నా, ఏమి కాదు నేను మగపిల్లవాణ్ణి బాగా తినాలి అని నాన్న చెప్పారు కదా. నాకు మొత్తం కోడి గుడ్డు పెడతావా లేక నాన్నకు చెప్పమంటావా?” మొండిగా వాదించాడు శంకర్.

“పోనీలే అమ్మ, మిగిలిన సగం కూడా తమ్ముడికి ఇచ్చేస్తాను నాన్న వస్తే మళ్లీ నిన్ను కొడతారు” బాధగా అంటూ తన  ప్లేట్లో ఉన్న సగం కోడిగుడ్డుని తమ్ముడు ప్లేట్లో వేసేసింది సరిత.

వీడు కూడా వీడి నాన్న లాగానే తయారవుతాడా..అని బాధ గా ఆలోచిస్తూ కూర్చుండిపోయింది శాంతమ్మ.

                                                                                            ***

శంకర్ నారాయణ వయసు 17 సంవత్సరాలు..

డిగ్రీ ఫస్ట్ ఇయర్ చదువుతున్నాడు. ఆ రోజు కాలేజ్ నుండి ఇంటికి రాగానే తన కంటే రెండేళ్లు పెద్దది అయినా  తన అక్క సరితను, చెంపపై గట్టిగా కొట్టాడు.

“ఎందుకురా నన్ను కొడుతున్నావ్” షాక్ తో ఏడుస్తూ అడిగింది సరిత.

వంట ఇంట్లో నుండి వాళ్ళ అమ్మ వచ్చి “ఆడ పిల్లని, నీ కంటే పెద్ద దాన్ని పట్టుకొని చెంప పై కొడతావా ..” గట్టిగా కోప్పడింది శాంతమ్మ.

“అవునమ్మా..  ఆడపిల్ల అయ్యుండి ఈ రోజు  వాళ్ల క్లాస్మెట్ అబ్బాయితో కాలేజ్ లో  మాట్లాడింది” అన్నాడు శంకర్.

“మాట్లాడితే తప్పా..?”

“నువ్వు మాట్లాడట్లేదా  అందరు అమ్మాయిలతో” టి ఏడుస్తూ అంది సరిత.

“నేను నువ్వు ఒకటేనా, నేను మగపిల్లవాణ్ణి నాతో నీకు పోలికేంటి?” అహంకారంగా హుంకరించాడు శంకర్.

                                                                                 ***

శంకర్ నారాయణ వయసు 24 సంవత్సరాలు ....

“సర్, ప్రేమించా అన్నారు, పెళ్లి చేసుకుంటానని చెప్పారు, ఇప్పుడు నా సర్వస్వం మీకు అర్పించాక  ఇలా మాట్లాడుతున్నారు,   ప్లీజ్ సర్ నన్ను పెళ్లి చేసుకోండి సార్ లేకపోతే నా జీవితం నాశనం అయిపోతుంది సార్” కన్నీళ్ళతో కాళ్ళు పెట్టుకుంది 17 ఏళ్ళ సౌజన్య.

అయినా శంకర్ మనసు కరగలేదు.  పైగా “చూడు నువ్వు నేను ఇద్దరం ఎంజాయ్ చేసాము, పెళ్లి లాంటి ఆశలు ఏం పెట్టుకోకు. అయినా నువ్వు ఎంతమందితో తిరిగావో ఎవరికీ తెలుసు” పెడసరంగా అన్నాడు శంకర్.

“ట్యూషన్ కనీ మీ దగ్గరికి వస్తే మీరు ఇలా చేశారు పైగా నన్ను నిందిస్తున్నారు నేను పది మందిలో మిమ్మల్ని అల్లరి చేస్తాను” కోపంగా  అంది సౌజన్య.

“చేసుకో నేను మగవాన్ని నాకేం కాదు, నీ పరువే పోతుంది”  అని వెళ్ళిపోయాడు.

కన్నీళ్లతో చూస్తూ ఉండిపోయింది సౌజన్య.

                                                                                        ***

శంకర్ వయసు 30 సంవత్సరాలు...

10 లక్షల కట్నం ఇచ్చి బీకాం గోల్డ్మెడలిస్ట్ అయిన సుజాతని శంకర్ నారాయణ చేతిలో పెట్టాడు సుజాత వాళ్ళ నాన్న.

భార్య అంటే కేవలము అవసరాలు తీర్చే ఒక యంత్రం మాత్రమే అన్న గొప్ప సిద్దాంతాన్ని  వాళ్ల నాన్న దగ్గర నుంచి నేర్చుకున్నాడు శంకర్.

అదే అహంకారంతో సుజాతని  కూడా కేవలం ఒక యంత్రంలా లేదా ఒక బానిసలా చూసి అదే విధంగా ప్రవర్తించ సాగాడు.

మొదటి ఆరు నెలలు పెళ్లయిన కొత్త కాబట్టి, భర్తని మార్చుకోగలను అనే నమ్మకం తోటి శంకర్ ని భరించింది సుజాత.

తర్వాత తొమ్మిది నెలలు పుట్టే బిడ్డ కోసం అని అతని అహంకారాన్ని భరించింది.

సుజాతకి పండంటి ఆడపిల్ల పుట్టింది.

పుట్టి మూడు నెలలు అయినా కూడా బిడ్డని చూడడానికి శంకర్ రాలేదు.

వాళ్ళ మామ గారు ఫోన్ చేస్తే “పుట్టింది ఆడపిల్లే కదా. మూడు నెలలు గడిచాక మీరే తీసుకురండి. ఆ మాత్రం దానికి వచ్చి చూడాల్సిన అవసరం లేదు”  అన్నట్టు మాట్లాడాడు.

మనుమరాలు ని చూడటానికి రాలేదు. అల్లుడికి కోపం వచ్చిందేమో అనుకొని రెండు లక్షల రూపాయలు తీసుకుని, కూతురును, మనుమరాలుని  వెంటపెట్టుకుని శంకర్ వాళ్ళ ఇంటికి వచ్చాడు సుజాత వాళ్ళ నాన్న.

“నీ భార్య,  తొలిచూలుతో ఇంటికి వస్తుంది బాబు, కనీసం పని అమ్మాయితో అయినా హారతి ఇప్పించవలసింది” అన్నాడు సుజాత వాళ్ళ నాన్న.

ఆ మాటకి శంకర్ “ఆడపిల్లను కన్నది పైగా సిగ్గులేకుండా హారతి ఇచ్చి స్వాగతం పలకాలా” అంటూ ఈసడింపుగా  అన్నాడు శంకర్.

ఆ మాటకి సుజాత మనసు విరిగిపోయింది. రెండు సంవత్సరాలు పడిన బాధ ఆవేదన అంతా కూడా గుర్తుకు  వచ్చింది. కూతురు భవిష్యత్ అంతా ఆ ఒక్క మాటకే అర్థమై పోయింది.

తన చదువు తన గోల్డ్ మెడల్ అందరూ తనను చూసి నవ్వుతున్నట్లుగా అనిపించింది.  బిడ్డ మీద శంకర్  చూపించిన అసహనాన్ని సుజాత యొక్క తల్లి మనసు భరించలేకపోయింది.

“నాన్న మనం ఇంటికి వెళ్ళిపోదాం నేను కూడా మీతో వస్తాను” అన్నది.

ఆశ్చర్యపోయాడు సుజాత వాళ్ళ నాన్న.

“అవును నాన్న ...ఈ మనిషికి కావాల్సింది బానిస. ఇప్పుడు నా బిడ్డను కూడా మరో బానిసను తయారు చేస్తాడు, దానికి నేను ఒప్పుకొను, నా బిడ్డ ఇతని అహంకారపు నీడ లో పెరగడాన్ని నేను ఇష్టపడను” స్థిరంగా చెప్పింది సుజాత.

“అదేంటమ్మా ఇంత చిన్న వయసులో భర్తను వదిలేసి వస్తే నువ్వు పాప ఎలా ఉంటారు?” బాధగా అడిగాడు.

“ఇక్కడ ఇతని అహంకారంతో చస్తూ బతకడం కంటే బయటికి వచ్చి నా బిడ్డ తో స్వతంత్రంగా బ్రతకటంని నేను కోరుకుంటున్నాను నాన్న” అన్నది సుజాత.

“ఏంటి ఆడపిల్లను కన్నది కాక నన్ను బెదిరిస్తున్నావా, వదిలేసి వెళ్లిపోతే పో నేను మరో మంచి అమ్మాయిని చూసి పెళ్లి చేసుకుంటాన., ఎంత మంది అంటే అంత మంది దొరుకుతారు నాకు..” కోపంగా అన్నాడు శంకర్.

ఆ మాటకు చివ్వున వెనక్కి తిరిగింది సుజాత .

“మరోఅమ్మాయి జీవితాన్ని మీరు  నాశనం చేయకండి.. అయినా మీరు మగవారు కదా..ఏ ఆడదాని తోడు లేకుండా  బ్రతకలేరా?” అతన్ని రెచ్చగొడుతున్నట్టుగా అంది సుజాత.

“నిజంగా  మీరు మగవారు అన్న నమ్మకము అహంకారం అంటే మీరు ఒంటరిగా బ్రతకండి. లేదు ఆడవారు కూడా మనుషులే అని వాళ్ళని బానిసలుగా కాకుండా మనుషులుగా ప్రేమించాలి అనుకున్నరోజు నా దగ్గరికి మన బిడ్డ ని చూడడానికి రండి అప్పటిదాకా సెలవు” అని కోపంగా అనేసి  వెళ్ళిపోయింది   సుజాత.

ఒక నిమిషము శిలలా నిలబడిపోయాడు శంకర్.

సుజాత అన్న మాట అతని అహంకారాన్ని రెచ్చగొట్టింది.

నిజమే  ఇంకో స్త్రీ ని   మళ్ళీ పెళ్లి చేసుకొని ఒక లంపఠాన్ని ఎందుకు తగిలించుకోవడం.. నేనొక్కడినే బ్రతకలేనా..నాకేం తక్కువ, డబ్బుంది అందముంది ఆరోగ్యం ఉంది కోరుకున్నవన్నీ నా చెంతకే వస్తాయి అనుకోని తనకు నచ్చినట్టుగా విశృంఖల స్వేచ్ఛతో జీవించసాగాడు శంకర్.

నచ్చిన అమ్మాయిని తెచ్చుకోవడం, పైసలతో అన్ని కొనుక్కోవడం, పని మనుషులను పెట్టుకోవడం అహంకారము అధికారము చేలాయించడం దాదాపు 25 సంవత్సరాలు  ఇలా గడిపేసాడు శంకర్ నారాయణ.

                                                                                   ***

శంకర్ నారాయణ వయసు 55 సంవత్సరాలు...

ఒంటరి తనం జీవితం నిండా పేరుకుపోయింది.

డబ్బుతో చేలాయించున అధికారం గాని, కొనుక్కుంటే వచ్చే సుఖాలు కానీ ఇప్పుడు అతని మనసుకి  ఆనందం ఇవ్వట్లేదు.

ఒకలాంటి నిశ్శబ్దంలోకి వెళ్ళిపోయాడు.

తన అనే ఒక తోడుని, ఒక మనిషిని, ఒక కుటుంబాన్ని బలంగా కోరుకుంటుంది అతని మనసు.

ఇంట్లో ఉండలేకపోతున్నాడు

ఎక్కడికి వెళ్ళినా  ఎవరిని చూసినా   తనకంటూ ఒక మనిషి లేడు అన్న భావన అతన్ని క్రమక్రమంగా  క్షీణింప చేయసాగింది.

ఆలోచనలు భరించలేని శంకర్నారాయణ ప్రస్తుతము ఐసీయూలో గుండెజబ్బుతో కోమాలో ఉన్నాడు.

                                                              ***

25 సంవత్సరాల డ్యూటీ డాక్టర్ స్నేహిత,  శంకర్ నారాయణ ఆపరేషన్ కావల్సిన ఏర్పాట్లన్నీ చూస్తుంది.

బెంగళూరు నుంచి  రావాల్సిన ప్రముఖ కార్డియాలజిస్ట్ కోసం ఎదురు చూస్తుంది.

శంకర్నారాయణ చాలా క్రిటికల్ కండిషన్ లో ఉన్నాడు.  ఆపరేషన్ కి దాదాపు 30 లక్షలు ఖర్చవుతుంది.  అతని దగ్గర  చాలా  డబ్బుంది.  కానీ అదెక్కడుందో ఎవరికి తెలియదు. ఈయన చెప్పే స్థితి లో లేడు.

అన్నీ ఉన్నా కూడా ఏమీ లేని స్థితిలో ఉన్న శంకర్ నారాయణను చూస్తే స్నేహితకు జాలి వేసింది.

ఆ టైం లో ఈ విషయం తెలిసిన శంకర్నారాయణ వాళ్ళ అక్క సరిత, డబ్బులు తీసుకొని డాక్టర్ దగ్గరికి వచ్చి పైసలు కట్టి, నా తమ్ముడిని బతికించమని వేడుకుంది.

బెంగళూరు నుంచి  కార్డియాలజిస్ట్ రావడంతో శంకర్నారాయణ ఆపరేషన్ సక్సెస్ఫుల్ గా జరిగింది. అతన్ని ఐసీయూలో నుంచి స్పెషల్ రూమ్ కి షిఫ్ట్ చేశారు.

“మీ వాళ్ళు ఎవరు లేరా.. మీ తోడుగా ఉండటానికి?” అని అడిగింది డా.స్నేహిత.

శంకర్ నారాయణ “లేరమ్మ” అంటూ తలొంచుకున్నాడు.

ఇంతలో ఒక ఆవిడ వచ్చింది.

“మూడు రోజుల నుంచి ఈవిడే మీ సేవ చేస్తున్నారండి తను మీకు తెలుసా?” అని ఆడిగేసరికి తలెత్తి చూశాడు శంకర్ నారాయణ.

ఎదురుగా  సుజాత.

“సుజాతా.. నువ్వు ఇక్కడ...” అన్నాడు సంభ్రమంగా.

“అవునండి మీరు హాస్పిటల్ వచ్చిన రోజె  మీరు ఇక్కడ ఉన్నారు అని నాకు తెలిసింది.  వెంటనే వచ్చేసాను. ఈ డ్యూటీ డాక్టర్ అమ్మాయి ఎవరో కాదు మన కూతురే“ అనగానే  కన్నీళ్లతో శంకర్నారాయణ మొహం తడిచిపోయింది.

“నేను ఎంత అహంకారంతో ప్రవర్తించినా  మీరు నా ప్రాణాన్ని రక్షించారు” అని చేతుల్లో మొహం పెట్టుకుని ఏడవసాగాడు శంకర్ నారాయణ.

వాళ్ళు మాట్లాడుతూ ఉండగా ఆపరేషన్ చేసినా కార్డియాలజిస్ట్ “ఎలా ఉంది?” అంటూ రూమ్లో చెకప్ కి వచ్చింది.

ఆమెను చూసి శంకర్నారాయణ కంగుతిన్నాడు.

“నాన్న ఈమె డాక్టర్ సౌజన్య. మీకోసమే బెంగళూరు నుంచి వచ్చే ఆపరేషన్ చేసింది తను రాకపోతే మీ ప్రాణాలే ఉండేవి కావు”.

అతని కళ్ళల్లో పశ్చాత్తాపం గుండెల్లో అంతులేని ఆవేదన.

“బావున్నారా సార్” అడిగింది సౌజన్య.

“సౌజన్య నువ్వు ఇక్కడ ఇలా..” ఆ పై ఏమి మాట్లాడలేకపోయాడు.

“అవును సర్  ఆ రోజు మీ దగ్గరే ట్యూషన్ అయిపోయిన తర్వాత నాకు జీవితం విలువ తెలిసింది. చాలా శ్రమపడి డాక్టర్ అయ్యాను. నా హస్బెండ్ కూడా డాక్టర్.  దేశంలోని కార్డియాలజిస్ట్ లలో మాకు మంచి పేరు ఉంది. మిమ్మల్ని నేను అంత దూరం నుంచి బతికించడం కోసమే వచ్చాను.  ఇప్పటినుంచైనా మీరు జాగ్రత్తగా ఉండండి సార్” సవినయంగా చెప్పింది సౌజన్య.

“నువ్వు చిన్నదాని కాకపోతే నీ కాళ్లు మొక్కేవాడిని” కళ్ళనుండి కన్నీళ్లు కారగా అన్నాడు శంకర్.

“అవన్నీ మర్చి పొండి సర్. ఇకపై ఉన్న జీవితాన్ని అయినా సంతోషంగా జీవించండి” అని, స్నేహిత “నేను బెంగళూరు వెళ్ళిపోతున్నాను.  ఏమైనా కంప్లైంట్ ఉంటే చెప్పు” అని చెప్పేసి వెళ్ళిపోయింది సౌజన్య.

“నాన్న మీకు సౌజన్య మేడం తెలుసా?” అడిగింది స్నేహిత.

“అవునమ్మా చిన్నప్పుడు నా దగ్గరికి ట్యూషన్ కి వచ్చింది” చెప్పాడు శంకర్

“ఖచ్చితంగా తను కూడా ఎంతో కొంత మీ అహంకారంతో బాధ పడి ఉంటుంది కదా నాన్న..”

“అవునమ్మా నా అహంకారంతో దెబ్బతిన్న వాళ్ళల్లో తనే మొదట ఉంటుంది” బాధ గా చెప్పాడు.

“మీకు ఇంకో విషయం తెలుసా నాన్న. మీ ఆపరేషన్ కి 30 లక్షలు అయ్యాయి”.

“అవునా..మరి ఆ డబ్బు..ఎలా?”

“ఎవరు చదువైతే మీ వల్ల ఆగిపోయిందో, ఎవరి జీవితం అయితే మీ వల్ల కొంతవరకు దెబ్బతిన్నదో, ఆమె వచ్చి డబ్బు కట్టి, మా తమ్మునన్ని  బతికించమని ఏడ్చింది” నాన్న అంది స్నేహిత.

“అక్క వచ్చిందా..?” అని అడి శంకర్నారాయణ.

“అవును నాన్నా. అత్తయ్య కూడా ఇక్కడే ఉంది. మీ ముందుకు రావడానికి భయపడుతుంది.  మీ మాటలతో  నువ్వు  అంతగా అత్తయ్య మనసులో భయాన్ని కలిగించావు”.

“ఒక్కసారి రమ్మని చెప్పురా..” దీనంగా అడిగాడు శంకర్.

సరితా లోపలికి వచ్చింది.

“అక్కా” అని జీవితంలో మొదటి సారి నిజమైన ప్రేమతో పిలిచాడు శంకర్ .

“ఎలా ఉన్నావురా?” అడిగింది సరిత.

“నన్ను క్షమించు అక్క..నేను  నీ జీవితానికి చాలా నష్టం చేశానం”టూ చిన్నపిల్లోడిలా ఏడ్వాసాగాడు శంకర్.

“పోనీలేరా అన్నీ వదిలేససేయ్..”

“నువ్  బ్రతికావు అదే చాలు” చెప్పింది సరిత.

మనసులో ఉన్న అహంకారం అంత పోయేదాకా ఏడవసాగాడు శంకర్.

“ఇప్పటికైనా మారండి నాన్న. స్త్రీలలో   ఆడతనాన్ని, బానిసత్వాన్ని చూడ్డం మానేసి అమ్మతనాన్ని, ప్రేమను చూడండి మీకు నిజమైన జీవితం తెలుస్తుంది” అన్నది స్నేహిత.

“నిజమే తల్లీ..చిన్నప్పుడు అమ్మ చెపితే  వినలేదు, నా జీవితాన్ని కోల్పోయాను, ఇప్పుడు నా తల్లికి రూపమైన నువ్వు చెప్పే మాట తప్పనిసరిగా వింటాను, నా వలన ఇక పై ఏ స్త్రీ బాధ పడదు నీకు మాటిస్తున్నాను” అన్నాడు శంకర్..

తండ్రి బిడ్డలను తృప్తిగా చూస్తుండిపోయారు సరిత, సుజాత.

కె.ఎన్. మల్లీశ్వరి గారు రాసిన నీల నవల 2017లో తానా 40 వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా బహుమతి పొందిన నవల ఇది.

సముద్రము ఎందుకు వెనక్కి   వెళుతుందో తెలుసా నీల గారు అనే వాక్యంతో ప్రారంభించిన ఈ నవలనే ఒక పెద్ద సముద్రం. అనేక జీవన కెరటాలను మనం ముందుకు ప్రవహింప చేస్తుంది. తెలుగు నవలా ప్రక్రియలో ఈ నీల నవల ఒక కొత్త మలుపు మనకి చూపించింది. ఇది ఒక కాలక్రమ నవల.  ఒక స్త్రీ  జీవన గమనంలో ఆర్థిక, సాంఘిక సాంకేతిక మార్పులను మనముందు ఉంచడమే కాకుండా, మూడవ వ్యక్తి ప్రమేయం లేని ప్రేమ కోసం వెతికే క్రమంలో ఆ స్త్రీ మనస్సు ఎదురుకున్న సంఘర్షణ ఈ నీలలో మనం చూడొచ్చు.

ప్రపంచీకరణ, ఆర్థిక సరళీకరణ, పెరిగిన అభివృద్ధి, వ్యక్తుల జీవితాల్లో ఏ విధమైన మార్పు తీసుకువచ్చింది అన్నది కూడా గమనించవచ్చు.

నీల జీవితమంతా పోరాటం గానే సాగింది.అది సామాజిక పోరాటంగా మానసిక పోరాటంగా రెండు కోణాలలో జీవన గమనాన్ని మనం చూడవచ్చు. ఏ ప్రశ్నతో అయితే ఈ నవల ప్రారంభమైంది  అదే ప్రశ్నతో ముగింపు ఇవ్వడం రచయిత్రి చేయితిరిగిన తనానికి ప్రతీకగాచూడవచ్చు. సముద్రమంత స్వేచ్ఛ ఉన్నా కూడా సముద్రం ఎందుకు వెనక్కి వెళ్తుందో, ఎంత కలిసినట్టు ఉన్నా కెరటాలు తీరాన్ని  చేరవు అని దీనిని బట్టి అర్ధమవుతుంది.  జీవితాలు కొన్ని హద్దులలో తప్పనిసరిగా ఉండాలని ఈ నవల ఉద్దేశం కావచ్చు అనిపిస్తుంది కొన్నిసార్లు.

పుస్తకాలు మీకు శాంతి ని ఇస్తాయో లేదో కానీ ఖచ్చితంగా మీ అశాంతిని మాత్రం రివీల్ చేస్తాయి అనే  పరదేశి మాటలు ప్రతి స్త్రీ యొక్క మనసుకు ప్రతి రూపంగా  భావించవచ్చు.

స్త్రీలు వారి భావాలను  ధైర్యంగా వ్యక్తీకరించే సమయంలో వారికి తెలియకుండానే కొన్ని పరిమితులు వారిని ఆపుతుంటాయి.

సామాజిక అంశాలు పురుషాధిక్య సమాజంలో వాళ్ళు ఎదుర్కునే ఆచారవ్యవహారాల పరిస్థితులు అన్నిటికంటేముఖ్యంగా ప్రకృతి అందించిన ప్రకృతిపరమైన సమస్యలు శరీర నిర్మాణము ఇవన్నీ కూడా స్త్రీలకు ఒక హద్దుని ఏర్పరుస్తాయి.. పురుషులతో పోల్చుకున్నప్పుడు స్త్రీలకు సోషల్ అవుట్లుక్ అనేది చాలా తక్కువ.  అందుకే చాలా మంది స్త్రీలు  టీవీ  సీరియల్స్ చూడడమో, ఎక్కువగా షాపింగ్ చేయడమో, పూజలలో మునిగిపోవడమో  చేస్తారు. కొంచెం చదువుకున్నవారు సాహిత్యం పట్ల అభిరుచి ఉన్నవాళ్లు ఆమె అశాంతిని చూపించే అక్షరాలను లేదా ప్రేమను పంచుతారు.
తల్లి అనుభవించిన  ప్రేమ తాలూకు ఫలితాలు చూశాక  నీల జీవితం అంత కూడా మూడవ వ్యక్తి ప్రమేయం లేని ప్రేమ,  వ్యక్తిగత  స్వేచ్ఛ, ఈ రెండింటికి ఉన్న పరిమితులు, ఈ మూడింటి చుట్టే తిరిగింది.  తనకు సంబంధం లేకుండానే ప్రసాద్ తో జరిగిన వివాహము, అతని నుండి ప్రేమను  పొందుతున్నా కూడా మరో స్త్రీతో అతని ప్రేమ ను పంచుకోవడం, అలాంటి జీవితానికి అంగీకారం లేకపోవడమే ఇలా  నీల వ్యక్తిత్వము ప్రతిచోట  సంఘర్షణ కు లోనయ్యింది. ఒక శాశ్వతమైన తనకే సొంత మైన ప్రేమ కోసమే అల్లాడింది నీల మనస్సు. ఆ ప్రేమ స్వేచ్ఛ కూడా ఇవ్వాలని కోరుకుంది.

బాల్యం  నుంచి చూసిన సంఘటనలను బట్టి మూడో వ్యక్తి ప్రమేయం లేని శాశ్వతమైన  సొంత మైన ప్రేమ కోసమే జీవితాంతం అల్లాడింది నీల. ఆ ప్రేమతో పాటు తనకి కావాల్సిన స్వేచ్ఛ కూడా ఇవ్వాలని కోరుతుంది. చివరికి వచ్చేసరికి పరిమితులు లేని ప్రేమనే నిజమైన  ప్రేమ  అనే భావాన్ని నీల రచయిత్రి గారు వెలిబుచ్చారు.

 నేను    :     స్త్రీకి శత్రువు ఎవరు 

 తాను   :     భయము బలహీనత 

 నేను    :     స్త్రీగా పుట్టడం గర్వమా లోపమా
 
 తాను   :     సామాజిక లోపాలతో వ్యక్తిగత  గర్వము.

 నేను    :      స్త్రీ కి నిజంగా సాధికారిత ఉందా లేదా 

 తాను   :      ఏ విధమైన సాధికారిత లేదు.ఇంకా సాధికారత కోసం యుద్ధం చేసే స్థితే ఉంది

 నేను    :      అత్యాచారం అనే భావన ను  తీసేస్తే ఎలా ఉంటుంది

 తాను   :      చేయడం కుదరదు. ఎందుకంటే శీలం అనే భావన  స్త్రీలకు అపాదించడం మానరు కనుక.

 నేను    :       స్త్రీ స్త్రీ తో సహజీవనం పెరగడానికి కారణాలు ఏంటి

 తాను   :       ఇది చాలా అవాంచితము. పురుష ప్రవృత్తి  నచ్చకపోవడంతో ఇలా జరుగుతుంది అని నా ఉద్దేశం 

 నేను    :       ఆడ శిశువుల సంఖ్య తగ్గడంతో భవిష్యత్తులో సమాజం ద్రౌపది ప్రథ  అంగీకరిస్తుందా

 తాను   :       తప్పకుండా అంగీకరిస్తుంది. అవసరం అన్ని చేయిస్తుంది.

 నేను    :       పెరుగు తోడు వేయలేదని రాత్రి నిద్రపోయేటప్పుడు స్త్రీలకు మాత్రమే ఎందుకు గుర్తొస్తుంది?

 తాను   :        పితృస్వామ్య రాజ్యము లో వంటింటి  మహారాణి గనుక , 

 నేను    :        స్త్రీ పురుషులు ఒకరికొకరు ప్రస్తుతం అవసరం ఉన్నారా..

 తాను   :        ఉన్నారు కానీ ఇద్దరికీ సమానా అవకశాలు, ఉన్నత సంస్కారం ఉండాలి 

 నేను    :        ఇన్ని రకాల ప్రశ్నలు చర్చలు  స్త్రీ గురించి ఇంకా ఎందుకు జరుగుతున్నాయి

 తాను   :         స్త్రీ పురుష సమానత్వం  లేదు కనుక

 నేను    :         సృష్టిలో రెండు వివిధ ప్రవృత్తులలో జన్మించిన స్త్రీ పురుషుల మధ్య సమానత్వాన్ని కోరుకోవడం
                     ఎంతవరకు సమంజసం.?

 తాను   :         ఇద్దరు మనుషులే కాబట్టి  సమానత్వం కావాలి